Na trasi puta Šajkaš – Kovilj
Ovih dana su arheolozi u šajkaškom ataru imali mnogo posla. Mašine “Bačkaputa“ otkrile su na trasi novog puta Šajkaš – Kovilj dva arheološka lokaliteta na kojima su utvrđeni tragovi tri naselja. Za lokalitet koji se nalazi na mestu gde se ukrštaju trase puta i optičkog kabla arheolozi su znali i putari su bili upozoreni, dok je drugi nađen slučajno. Zaštitna iskopavanja vršili su arheolozi Pokrajinskog zavoda za zaštitu spomenika kulture iz Novog Sada Ivana Pašić i Dragan Milanović sa studentima arheologije Danijelom Štulić i Ninom Mijatović uz pomoć brojnih radnika da bi došli do saznanja o čemu se radi.
Lokaliteti su iz različitih perioda. Značajniji je lokalitet koji se nalazi na ukrštanju pomenutih trasa jer je na njemu utvrđeno postojanje dvaju naselja iz dva perioda – prvog i trećeg veka naše ere. Pronađeno je više stambenih objekata (poluzemunica) uglavnom ovalnog oblika, ali ima i četvorougaonih. U nekim stambenim objektima pronađeni su tragovi peći. Našli su nešto lomljene ketamike koja je predstavljala delove glinenog posuđa. Pronađene su i tri zanimljive posudice četvrtastog oblika koje su koristili u pogrebnim obredima kao kadionice, ili su im možda služile za osvetljavanje. Zatim su još našli sitnih delova gvozdenih alatki, koštane klizaljke, deo staklene perle sa motivom cveta koja je mogla biti deo ogrlice ili našivena na odeći kao ukras.
U naselju iz prvog veka najverovatnije su živeli Skordisci, dok su u trećem veku mogli da budu Sarmati. Na ovom lokalitetu sigurno ima mnogo više neotkrivenih objekata, a istraživanja bi mogla da budu nastavljena samo u slučaju da se pored puta još nešto gradi.
Autor: Nikola D. Turajlić
Datum: 19, 10, 2006.