KOVAČICA: U banatskoj varošici Kovačici, posle Bačkog Petrovca drugom kultrtnom i obrazovnom središtu vojvođanskih Slovaka (8.497 , 41,07% od ukupnog broja žitelja) povodom početka nove školske godine po sedmi put je organizovana kulturno-zabavna i humanitarna manifestacija „Dečja svadba”.
Organizator ove vesele dečje priredbe čije je cilj da se deca pred polazak u školu zabave i razvesele, ali i da nauče nešto o slovačkim svadbama i svadbenim običajima kroz improvizovane svatovske igroakaze, pesme i muziku, je Memorijalni centar „Dr Janko Bulik“.
Pošto su „svadbare” pozdravili svečani svatovi – gosti, među kojima je bila predsednica Matice Slovačke u Srbiji Katarina Meljegova – Meljihova i predstavnici grada Banske Bistrice (Slovačka), svatovska povorka je zaposela prostrano dvorište mesne zajednice gde je održano višečasovno svadbeno veselje.
Po rečima Pavela Balaža, predstavnika organizatora kulturno-zabavne manifestacije „Dečja svadba“, devojčice i dečaci su na ovoj priredbi pokazali rukovet slovačkih svadbenih običaja – od pozivanja na svadbu do svatovske večere kojoj prethode kazivanje šaljivih pesama, a nastavlja se prigodnim pesmama i igrama.
Posebna atrakcija je ples sa „mladom“ koji se plaća, pa je tako „mlada“ 1. septembra „zaradila“ od plesa ukupno 24.500 dinara i 10 evra. Ovaj novac je organizator, Memorijalni centar “Dr Janko Buljik“ namenio u humanitarne svrhe siromašnoj i bolesnoj deci.
Zanimljivo je da su na ovoj kovačičkoj dečijoj svadbi „mladenci“ bili ne domaćini, nego “bračni parovi” iz Boljevaca, Kisača, Vojlovice.
Do dugo u noć je u dvorištu mesne zajednice trajalo narodno dečje veselje sa svadbasrkim pesmama i igrama koje se završilo, kao uvek kad je najveselije u ovoj varoši “Kovačičkom zahradkom“.
Inače, u Vojvodini prema popisu iz 2011. ima 52.750 Slovaka (oko 6.300 manje nego 2002. kad je ukupan broj vojvođanskih Slovaka iznosio 59.021)
U Bačkom Petrovcu, kulturnoj prestonici Slovaka u Srbiji, su pored Slovačke gimnazije “Jan Kolar“ koncentrisane i najznačajnije kulturne institucije vojvođanskih Slovaka: Muzej, Izdavački slovački centar, profesionalno Slovačko vojvođansko pozorište, Galerija Zuske Medveđove, prve akademske slikarke ovdašnjih Slovaka, dok je Kovačica u celom svetu čuvena po svojoj školi naivnih slikara i po Galeriji naivne umetnosti.
Staru Pazovu, koja se nalazi na južnoj granici slovačke kulture, sa 5.848 stanovnika slovačke nacionalne manjine (od ukupno 18.645) proslavilo je pozorište koje je ove godine obeležilo 110 godina od osnivanja i kontinuiranog delovanja, Vladimir Hurban Vladimirov, najveći slovački dramski pisac, Miroslav Benka, (Ašanja, 1956.) najpoznatiji stvaralac autorskih pojekata neverbalnog teatra u Vojvodini i njegov naslednik Miroslav Kožik čija je koreo drama u julu na 56. Festivalu festivala u Trebinju proglašena za najbolje ostvarenje alternativnog tetara u tri države – BiH, Crnoj Gori i Srbiji.
Autor: Branko Rakočević
Datum: 04, 09, 2013.